Treinbeveiligingssysteem ERTMS betekent niet alleen een modern treinbeveiligingssysteem, maar ook meer onderlinge afhankelijkheid in de keten. Vervoerders, spoorbeheerders zoals ProRail, materieeleigenaren, overheden: alle ketenpartners moeten intensiever samenwerken om het aantal verstoring te minimaliseren en, als dat niet lukt, de gevolgen te beperken. Op 6 juni organiseerde de Programmadirectie ERTMS een bijeenkomst voor ketenpartners.

Om het digitale vervoerssysteem ERTMS goed te laten functioneren, is integraal ketenbeheer noodzakelijk. Samen beheren, incidenten afhandelen en problemen oplossen is nodig voor betrouwbare dienstverlening aan reizigers en verladers. Door intensiever samenwerken en onderling nog meer datauitwisseling (vanuit de trein en het spoor)  kunnen we incidenten nog meer voorkomen en uiteindelijk sneller oplossen.

Wat is nodig voor goed ketenbeheer ERTMS? Uit een sectorbrede analyse blijkt dat actie nodig is. Doorgaan op dezelfde voet leidt echter tot onvoldoende betrouwbare dienstverlening. Onderlinge gegevensuitwisseling is een belangrijke voorwaarde, maar is niet vanzelfsprekend of technisch mogelijk.

Uit de analyse volgen enkele adviezen. Het belangrijkste advies gaat over het schaalbaar maken van ketenbeheer ERTMS: klein starten en uitbreiden als de toegevoegde waarde is bewezen. Zo kunnen we sturen op betrouwbaar vervoer voor reizigers en verladers. In de praktijk betekent dat dat we nog intensiever gaan samenwerken, over organisatiegrenzen heen. Deze samenwerking moet leiden tot sectorbrede afspraken over data-uitwisseling, het oplossen van problemen en het beheerst doorvoeren van wijzigingen.

Ervaringen op het spoor en elders

Het kwartiermakersteam ketenbeheer kijkt ook naar eerdere ervaringen om daarvan te leren. Op de Betuweroute en het traject Amsterdam-Utrecht rijden al treinen met ERTMS en worden problemen door de keten heen opgepakt. Ook ervaringen elders zijn leerzaam, zoals defensie en de maritieme sector.

“We vertrekken vanuit de casuïstiek en delen ervaringen sectorbreed”, vertelt Elizabet de Graaf na de bijeenkomst. Volgens de strategisch adviseur bij de programmadirectie blijft ketenbeheer mensenwerk en daarom hamert ze op samenwerking en verbondenheid. Ze krijgt bijval van Udo Hermann, kwartiermaker ketenbeheer ERTMS bij ProRail: “Een lerende aanpak helpt ons vooruit. Iedereen heeft hetzelfde doel voor ogen: de prestaties op de ERTMS baanvakken verbeteren. Het is belangrijk resultaten te delen en samen te kijken wat mogelijk is.”

Behoefte aan afspraken en regie

Dat data-uitwisseling en interpretatie een uitdaging is, blijkt uit een gepresenteerde analyse van ProRail over strandingen op de Betuweroute. Het duurt lang voordat treindata beschikbaar zijn voor analyse. De wil is er meestal wel, maar concrete afspraken om data te delen voor prestatieverbetering ontbreken. Er is behoefte aan zulke afspraken en aan iemand die de regie voert.

Tot slot deelt NS ervaringen van de ketenbeheerprocessen op de tracés waar ERTMS is geïmplementeerd of wordt voorbereid. Belangrijkste boodschap: bereid je organisatie voor op verstoringen, begin klein en maak afspraken over samenwerking en data-uitwisseling. Sommige vervoerders zijn nog niet zover. Zij opperen om expertise en misschien zelfs bestaande dashboards sectorbreed en structureler te delen.

Voor programmadirecteur Gerard Scheffrahn is het nu tijd om samen door te pakken. “Laten we elkaar helpen in barrières wegnemen. Dit proces eindigt niet meer, het is de nieuwe werkelijkheid”, besluit hij.